Nöroananatomi 1.Ders

 

Büyük bir şekilde beynin bölümlerine bak-koy.

Santral sinir  sitemine periferden gelenlere afferentler diyoruz. Afferent sistemi duyular oluşturur.

Baş-yüzden geliyorsa CNler ile  gelir ama vücuttan sinirler duyular gelcekse de spinal sinirler- dermatomal nöronlarla olur bu iş.

Merkezden perifere ise Efferentler iş yapar. Bu iş 2 nöronla hallolur, halbuki afferentler için 3 nöron gerekiyordu.

Efferentler 2'ye ayrılır: Somatik ve Otonom Efferentler.

    Somatik: Kortikospinal trakt

    Otonom Effernler: Sempatik ve Parasempatik 

Aynı işle alaklı nörn kümesine nucleus(sss) ya da  ganglion(pss) denir.

Aksonları da beraber gider bunların ve bu akson demetlerine fasikulus deriz. Ya da bu akson yollarına traktus ya da lemniscus deriz. 

T1-L2 arasında medulla spinalis giri cevherinde cornu anterior ve postriora ek lateralis de mevcuttur.

Beyaz ceveri adlandırıren iki arka boynuz arasına funşcus dediz. Akson demetleri de burada yer alıyor. Fasiculus Gracilis içte, fasiculus cuneatus dışta.

funiculus lateraliste ise trac.spinotalamicus lateralis, trac.corticospinalis lateralis var.

Bötlgenin adı funiculus ama yolun adı fasiculus.

Radix Anterior'dan efferentler çıkar, posteriordan ise afferentler girer. Ve bu radixler foramen intervertebrale'de birliiyorlar. Bu miks yaapıya ise spinal sinir deniyor.

Spinal sinir foramen intervertebrale'den çıkınca ön-arka dal olarak ikiye bölünür. Bunlara da ramus anteror ve ramus posterior denir. Arka dalları erecto spina'ya gider. Otoktor sırt kaslarına. Ön dallar ise 4 tane plexus yaparlar. Boyun bölgesinde iki tane(servikal plex., brachial plex.) , torakal bölgede plexus yapmazlar intercostal sinirlerdir, lumbal blögede lumbal plexus, sakral bölgede santral plexus yaparlar.

Lemniscuslar

Sinir sistei boyunca karşımıza 4 tane lemniscus çıkar. 

Lemniscus medialis önem arz eder, şuurlu proprioseptif-vibrasyon-iki nokta ayrımı duyusu.

Bu işlevler fasiculus gracilis-cuneatus'undu, doğru. Ama o 1.nöron aksonudur. O birinci nöronlar bulbusa girip sinaps yapıp karşıya geçince onun adı lemniscus medialis diye değişiyor. Yani aynı işev ama biri 1., diğeri 2. nöron uzantısı.(nuclueus gracilis ve nucleus cuneatus bulbasstaki 2.nöronlar ve bunların uzantısına lemniscus medialis deniyor

Lemniscus lateralis hakkında ise şimdilik işitme yollarıyla alakalı lemniscus olduğunu bilmeliyiz.

Lemniscus trigeminalis ve Lemniscus spinalis' e sonra değinilecek.

Proprioseptif duyu: Eklem kapsilünden, gogi tendon organından, kas iğciğinden alınan duyular. Ekstiremiteerin konumunu bilmeyi sağlar, dengyle alakalıdır.

Ganglionlar

Periferik sinir siteminde olurlar, bazal ganglion tanımı yanlış tanımdır onun gerçek adı nuclei basalis'tir. 

Ganglionlar duyu ganglionu ya da otonom gangliondur.

Ggl. spinale duyu gangliondur. Boynun altından kalkan herhangi bir dermatoma ait duyunun 1.nöronu Ggl.spinale'de bulunan pseudounipolar nörondur. Bu pseudounipolar nöronun bir periferik ve bir de santral uzantısı vardır. Periferden alır SSS'ye sokar. Sonrasında 2.nöron aranır. Ama boyun yukarısında işler farklıdır.

Alına dokunulduğunda nervus oftalmicus yani trigeminus işler ve bu demek olur ki o pseudopolar nöron ggl.tirgeminale içindedir. Yani bazı CN'lerin de duyu ganglionları vardır.

Ggl.geniculi ise tat duyusu ile alakalıdır. Facial(7.CN) sinirin tat duyusuyla alaklı ganglionudur. Ve canalis nervi facialis içerisinde diz yaptığı(7 rakamının eklemi gibi genu yaptığı) yerdedir.

8)Ggl vestibulare ve Ggl corti'den sonra bahsedilecek.

ggl. superius ve ggl. inferius ile de pek karşılaşılmıyormuş.

Bir de otonmom ganglionlara bakalım. Otonomlar ççin 1.nöron sss'dedir.Er yani işi yapan ise ganglionlar.

Ggl.oticum, ggl.ciliare, ggl.piterigopaltinum,ggl.submandibulare parasempatik ganglionlardır.

Paravertebral ganglion(truncus sympaticus yani sempatik zincir) , prevertebral ganglion(columna vertebraliisn önünde ve komşu olduğu arterden ötürü ggl.mesenterica superior 'da deniyor.).